Zleceniodawcą i inwestorem budowy oczyszczalni ścieków dla miasta Sandomierza był Urząd Miasta w Sandomierzu. Inwestycję zrealizowano w latach 1997/1998. Generalny wykonawca, to jest ,,Hydrobudowa - Rzeszów" S.A. w dniu 10.06.1998r. zgłosił inwestorowi uzyskanie efektu ekologicznego pracy oczyszczalni oraz gotowość przekazania obiektu do eksploatacji.
Począwszy od stycznia 2009 roku w wyniku likwidacji zakładu budżetowego "Zakład Oczyszczania Ścieków w Sandomierzu" na podstawie Uchwały Rady Miasta Sandomierza nr XXVI/299/2008 Zakład Oczyszczania Ścieków wszedł w struktury organizacyjne Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Sandomierzu Sp. z o.o. początkowo jako odrębny zakład a później w struktury Zakładu Wodociągów i Kanalizacji. Celem funkcjonowania oczyszczalni ścieków i zbiorczego systemu kanalizacyjnego jest przyjmowanie oraz oczyszczanie ścieków komunalnych i ścieków dowożonych samochodami asenizacyjnymi.
Aktualny stan techniczno - technologiczny oczyszczalni ścieków umożliwia biologiczne oczyszczenie maksymalnie 7500 m3 ścieków miejskich na dobę przy ładunku zanieczyszczeń BZT5 około 300 mgO2/dm3. Rezerwa terenowa umożliwia rozbudowę oczyszczalni do przepustowości 15000 m3/d.
Technologia oczyszczania ścieków
Mechaniczno - biologiczna oczyszczalnia ścieków w Sandomierzu bazuje na dwustopniowej metodzie osadu czynnego, zapewniającej usuwanie związków organicznych oraz biogennych związków azotu i fosforu. Wyposażona jest w urządzenia do usuwania ze ścieków piasku i grubych zanieczyszczeń stałych oraz do odwadniania nadmiaru osadu czynnego i jego higienizacji.
Ścieki z terenu miasta Sandomierza i z części obszaru gminy Obrazów doprowadzane są grawitacyjnie kolektorem o średnicy 1 400 mm do komory zbiorczej. Komora zbiorcza przejmuje ścieki z terenu lewobrzeżnego i prawobrzeżnego Sandomierza. Za pośrednictwem tej komory ścieki można skierować poprzez koryta doprowadzające do budynku krat.
W budynku krat i separacji piasku znajdują się dwie kraty taśmowo – hakowe, dwie prasopłuczki skratek oraz separator piasku. Ścieki trafiają na pierwszą kratę o prześwicie 6mm, następnie są kierowane na drugą kratę o prześwicie 3mm. Praca krat uzależniona jest od poziomu ścieku przed i za kratą.
Po oczyszczeniu na kratach ścieki odprowadzane są kanałem do piaskownika (jednego z trzech) celem oddzielenia piasku. Pulpa piasku z leja piaskownika usuwana jest przy pomocy pompy zatapialnej do separatora piasku z płuczką, ustawionego w budynku krat i separacji pisku. W separatorze następuje oddzielenie części organicznych od piasku i przetransportowanie piasku na przyczepę ustawioną w budynku krat i separacji piasku.
Ścieki z pracującego piaskownika korytem odprowadzone są do pompowni ścieków surowych, a stąd grawitacyjnie płyną do biologicznej części oczyszczalni ścieków. Przed pompownią wyprowadzony jest rurociąg DN 300 doprowadzający ścieki ze zbiornika magazynowo-buforowego.
Biologiczne oczyszczanie napływających ścieków realizowane jest w zblokowanym obiekcie dwóch bioreaktorów. Każdy z bioreaktorów składa się z radialnego osadnika wtórnego zblokowanego z pierścieniowo po obwodzie usytuowanymi komorami anaerobową, anoksyczną i aerobową oraz przepompownią osadu nadmiernego i recyrkulowanego.
W bioreaktorach przy udziale osadu czynnego zachodzą procesy biochemiczne i fizykochemiczne takie jak:
- nitryfikacja,
- denitryfikacja,
- defosfatacja,
- sedymentacja osadów,
- usuwanie osadu nadmiernego zatrzymanego w osadniku,
- recyrkulacja wewnętrzna ścieków z komory aerobowej do komory anoksycznej,
- recyrkulacja osadu z osadnika do komory anaerobowej,
- usuwanie osadu nadmiernego do dalszej przeróbki.
W osadnikach wtórnych radialnych, stanowiących integralną część bioreaktorów, następuje sklarowanie ścieków, a sedymentujący na dnie osad jest zgarniany do leja osadowego. Część osadu odprowadzana jest pompami i jako osad recyrkulowany zawrócony jest do komór anaerobowych. Natomiast osad nadmierny pompami kierowany jest do zbiornika operacyjnego osadu.
Ścieki oczyszczone z bioreaktorów odpływają grawitacyjnie korytem ułożonym na estakadzie do komory spadowej usytuowanej w wale przeciwpowodziowym, skąd dwoma kanałami płyną do rzeki Wisły.
Grawitacyjne odprowadzenie ścieków jest możliwe do rzędnej w Wiśle 145,5 m n.p.m. Przy wyższych stanach wody w Wiśle ścieki zostają przepompowane przy użyciu pomp zainstalowanych w pompowni wód drenażowych do komory spadowej i dalej do rzeki Wisły.
Wody drenażowe z terenu całej oczyszczalni i deszczowe z części czystej odprowadzane są do rzeki Wisły za pomocą pompowni wód drenażowych przy stanach wody w Wiśle uniemożliwiających ich grawitacyjny odpływ.
Odcieki z mechanicznego odwadniania i zagęszczania osadu, wody porządkowe ze składowiska operacyjnego osadu, ścieki sanitarne z budynku techniczno-socjalnego są doprowadzane do pompowni ścieków własnych skąd przepompowane pompami do komory rozdzielczej ścieków surowych.
W zbiorniku magazynowo – buforowym są gromadzone ścieki dowożone taborem asenizacyjnym. Do opróżniania wozów asenizacyjnych zrealizowano na terenie oczyszczalni zlewnie ścieków wyposażoną w urządzenie firmy Huber do usuwania skratek i piasku. W okresie małego dopływu ścieków z miasta (w okresie nocnym) celem wyrównania ładunku ścieków dopływających do bioreaktorów ścieki znajdujące się w zbiorniku magazynowo – buforowym są z niego grawitacyjnie dozowane poprzez otwarcie zasuwy do pompowni ścieków surowych.
Oczyszczalnia ścieków Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Sandomierzu Sp. z o.o. spełnia warunki wprowadzania oczyszczonych ścieków komunalnych do rzeki Wisły zgodnie z udzielonym mu pozwoleniem wodnoprawnym przez Starostę Sandomierskiego w dniu 16.12.2015r. o następujących maksymalnych dopuszczalnych wartościach stężeń zanieczyszczeń:
BZT5 | 15 mgO2/dm3 |
ChZT | 125 mgO2/dm3 |
Zawiesina ogólna | 35 mg/dm3 |
Azot ogólny | 15 mg N/dm3 |
Fosfor ogólny | 2 mg P/dm3 |